गुरु गोविंदसिंह जयंती | Guru Gobind Singh Jayanti 2022 in Marathi

Guru Gobind Singh Jayanti 2022 in Marathi : श्री गुरु गोविंद सिंह हे शिखांचे दहावे आणि अंतिम ‘देहधारी गुरु’ होत. त्यांनी शिखांचा पवित्र धार्मिक ग्रंथ गुरू ग्रंथ साहिब चे संकलन आणि लिखाण केले. गुरु गोविंद सिंह यांचा आदेश: ‘सब सिखन को हुकूम है, गुरु मान्यो ग्रंथ’ (सर्व शिखांना असा हुकूम आहे की गुरु ग्रंथ साहिब ला च आपला गुरु माना). नांदेड शहरात गुरु गोविंद सिंह यांच्या समाधी वर बांधलेला गुरुद्वारा तख्त सचखंड श्री हुजूर अबचलनगर साहिब आहे. यामुळे नांदेड ला शिखांची काशी असे म्हटले जाते. आजही पंजाबसह अनेक ठिकाणाहून शीख लोक नांदेडला गुरुद्वाऱ्यात भेटी देण्याकरीता येतात. आजच्या या पोस्टमध्ये आपण गुरु गोविंदसिंह जयंती (Guru Gobind Singh Jayanti 2022 in Marathi) याविषयी माहिती जाणून घेणार आहोत.

गुरु गोविंदसिंह जयंती (Guru Gobind Singh Jayanti 2022 in Marathi)

गुरु गोविंद सिंग हे जगाच्या यज्ञपरंपरेत अद्वितीय असले तरी ते स्वतः एक महान लेखक, मूळ विचारवंत आणि संस्कृतसह अनेक भाषांचे जाणकार होते. त्यांनी स्वतः अनेक ग्रंथ रचले. ते विद्वानांचे आश्रयदाते होते. त्यांच्या दरबारात 52 कवी आणि लेखक उपस्थित होते, म्हणून त्यांना ‘ संत शिपाई’ असेही संबोधले जात असे. तो भक्ती आणि शक्तीचा अनोखा मिलाफ होता.

• गुरु गोविंदसिंह जयंती 2022 – मराठी माहिती
• सिंधुताई सपकाळ यांना भावपूर्ण श्रद्धांजली

त्यांनी नेहमीच प्रेम, एकता, बंधुतेचा संदेश दिला. कोणीही गुरुजींना इजा करण्याचा प्रयत्न केला तरी त्यांनी त्यांच्या सहनशीलतेने, गोडपणाने आणि नम्रतेने त्यांचा पराभव केला. कुणालाही घाबरू नये असा गुरुजींचा विश्वास होता.

त्यांच्या बोलण्यात गोडवा, साधेपणा, सौजन्य आणि अलिप्तता होती. धर्माचा मार्ग हाच सत्याचा आणि सत्याचा नेहमी विजय होतो हे त्यांच्या जीवनातील पहिले तत्वज्ञान होते.

गुरु गोविंद सिंग यांचा जन्म

गुरु गोविंद सिंग यांचा जन्म 22 डिसेंबर 1666 रोजी नववे शीख गुरु, श्री गुरु तेग बहादूर जी आणि माता गुजरी यांच्या पोटी पाटणा येथे झाला. त्यांचे बालपणीचे नाव गोविंद राय होते. पटना येथील ज्या घरामध्ये त्यांचा जन्म झाला आणि ज्यामध्ये त्यांनी पहिली चार वर्षे घालवली ते घर आता तखत श्री हरिमंदर जी पटना साहिब येथे आहे.

1670 मध्ये त्यांचे कुटुंब पुन्हा पंजाबला गेले. मार्च 1672 मध्ये त्यांचे कुटुंब हिमालयातील शिवालिक टेकड्यांमध्ये असलेल्या चक नानकी नावाच्या ठिकाणी गेले. चक नानकीला आता आनंदपूर साहिब म्हणतात. येथूनच त्यांचे शिक्षण सुरू झाले. त्यांनी फारसी, संस्कृतचे धडे घेतले आणि योद्धा बनण्यासाठी लष्करी कौशल्ये शिकली.

खालसा पंथाची स्थापना

गुरु गोविंद सिंग यांच्या नेतृत्वाने शीख समाजाच्या इतिहासात अनेक नवीन गोष्टी आणल्या. 1699 मध्ये बैसाखीच्या दिवशी त्यांनी खालसा, शीख धर्माच्या विधिवत दीक्षा घेतलेल्या अनुयायांचे सामूहिक स्वरूप तयार केले.

शीख समाजाच्या बैठकीत त्यांनी सर्वांसमोर विचारले – “कोणाला मस्तकाचा त्याग करायचा आहे”? त्याच वेळी एका स्वयंसेवकाने या मुद्यावर सहमती दर्शवली आणि गुरु गोविंद सिंग त्यांना तंबूत घेऊन गेले आणि काही वेळाने रक्ताने माखलेली तलवार घेऊन परतले. गुरूंनी पुन्हा तोच प्रश्न त्या गर्दीतील लोकांना पुन्हा विचारला आणि तसाच दुसरा एक व्यक्ती सहमत झाला आणि त्यांच्याबरोबर गेला पण जेव्हा ते मंडपातून बाहेर आले तेव्हा त्यांच्या हातात रक्ताने माखलेली तलवार होती. त्याचप्रमाणे जेव्हा पाचवा स्वयंसेवक त्याच्याबरोबर तंबूच्या आत गेला तेव्हा काही वेळाने गुरु गोविंद सिंग सर्व जिवंत सेवकांसह परत आले आणि त्यांना पंज प्यारे किंवा पहिला खालसा असे नाव दिले.

त्यानंतर गुरु गोविंदजींनी एक लोखंडी वाडगा घेतला आणि त्यात पाणी आणि साखर मिसळली आणि दुधारी तलवारीने ती मिसळली आणि त्याला अमृत असे नाव दिले. पहिल्या 5 खालशांच्या स्थापनेनंतर, त्यांना सहाव्या खालशाचे नाव देण्यात आले, त्यानंतर त्यांचे नाव गुरू गोविंद राय वरून बदलून गुरु गोविंद सिंग असे करण्यात आले. तो पाच च्या , हेअरस्टाईल, कंगवा, बांगडी, Kirpan, Kchchera – कार खालसा आणि महत्त्व सांगितले.

हुजूर साहिब नांदेड

नांदेड येथील गुरुद्वारा तख्त सचखंड श्री हुजुर अबचलनगर साहिब या नावने पण ओळखला जातो. येथे शीख धर्मियांचे 10 वे गुरु श्री गुरु गोविंदसिंहजी यांची समाधी आहे. गुरुद्वाऱ्याची सध्याची इमारत महाराजा रणजीत सिंग यांनी इ.स. 1830 मधे बांधली. हे शीखांच्या पाच तक्तांपैकी एक आहे. हा गुरुद्वारा श्री गुरु गोविंद सिंघ यांच्या समाधीवर बांधलेला आहे . गुरुद्वार्‍याच्या आतल्या रूम ला अंगीथा साहिब असे म्हटले जाते. या गुरुद्वाऱ्याचे बांधकाम इ सन 1832 ते 1837 मध्ये झाले आहे.

गुरुग्रंथ साहेब

हा शीख धर्मीयांचा धर्मग्रंथ असून त्यास शिखांचा अकरावा व अंतिम गुरू मानले जाते. शिखांचे दहावे गुरू गुरु गोविंदसिंग यांचा आदेश : ‘सब सिखन को हुकूम है, गुरु मान्यो ग्रंथ’ (सर्व शिखांना असा हुकूम आहे की त्यांनी ‘ग्रंथसाहेब’ला आपला गुरू मानावे.)

या ग्रंथात केवळ शीख गुरूंचाच उपदेश नाही तर यात भारतातील अनेक प्रांत, भाषा व जातीत जन्मलेल्या विविध संतांचे उपदेश आहेत. हा ग्रंथ जुनी पंजाबी (गुरुमुखी), मराठी, ब्रज, अवध आदी बोलींनी सुशोभित आहे.

सारांश (Summay)

आजच्या या पोस्टमध्ये आपण गुरु गोविंदसिंह जयंती (Guru Gobind Singh Jayanti 2022 in Marathi) याविषयी माहिती जाणून घेतली. गुरु गोविंदसिंह जयंती (Guru Gobind Singh Jayanti 2022 in Marathi) ही माहिती तुम्हाला कशी वाटली हे कमेंट मध्ये नक्की सांगा. जर तुम्हाला ही माहिती आवडली असेल तर तुमच्या मित्रांनाही नक्की शेअर करा.