बुध ग्रहाविषयी माहिती | Mercury planet information in marathi

Mercury planet information in marathi : मर्क्युरी प्लॅनेट लाच आपण बुध ग्रह असे म्हणतो. सूर्यापासून सर्वात जवळचा ग्रह म्हणजेच बुध. सूर्याच्या सर्वात जवळ असल्यामुळे बुध ग्रह सूर्यमालेतील आठ ग्रहांपैकी सर्वात उष्ण ग्रह आहे. बुध ग्रहाची रचना, स्थान, गती, जीवनाचे अस्तित्व याविषयी वैज्ञानिकांनी अथक प्रयत्न करून माहिती गोळा केली आहे. आजच्या या पोस्टमध्ये आपण बुध ग्रहाविषयी माहिती (Mercury planet information in marathi) जाणून घेणार आहोत.

Mercury planet information in marathi
बुध ग्रहाविषयी माहिती (Mercury planet information in marathi)

बुध ग्रहाविषयी माहिती (Mercury planet information in marathi)

1) बुध हा एक स्थलीय ग्रह आहे ज्याचे चुंबकीय क्षेत्र पृथ्वीच्या चुंबकीय क्षेत्राच्या फक्त 1% आहे.

2) बुध ग्रहाचा व्यास 4,879 किलोमीटर आहे, जो सौरमालेतील सर्वात लहान ग्रह आहे. आणि आकाराने तो पृथ्वी आणि चंद्राच्या बरोबर आहे.

3) सूर्यमालेतील बुध आणि शुक्र हे दोनशे ग्रह आहेत ज्यांचा कोणताही प्राकृतिक उपग्रह नाही.

4) मर्क्युरी हे नाव रोमन देवदूताच्या नावावरून ठेवले गेले आहे. आणि या ग्रहाला त्याचे नाव त्याच्या वेगाने फिरणाऱ्या गतीमुळे दिले गेले आहे.

5) बुध हा पृथ्वीनंतरचा दुसरा सर्वात जास्त घनता असलेला ग्रह (खनिजे जास्त) आहे. हा मुख्यतः जड धातू आणि खडक यांचा बनलेला ग्रह आहे.

6) बुधाच्या पृष्ठभागावर अनुक्रमे विवर, मैदाने आणि खडक असे तीन महत्त्वाचे स्तर आहेत.

7) शास्त्रज्ञांचे म्हणणे आहे की बुधचा पृष्ठभाग पृथ्वीच्या चंद्राच्या पृष्ठभागासारखा आहे.

8) बुधाला सकाळचा किंवा संध्याकाळचा तारा असेही म्हणतात कारण तो सूर्योदयाच्या अगदी आधी आणि सूर्यास्तानंतर आकाशात दिसतो.

9) बुध हा सूर्यमालेतील त्या पाच ग्रहांपैकी एक आहे ज्यांना उघड्या डोळ्यांनी आकाशात पाहू शकतो. ते इतर चार आहेत – शुक्र, मंगळ, गुरू आणि शनि.

10) तुम्हाला माहीत आहे का की बुध ग्रहाचे बाह्य कवच फक्त 400 किमी जाड आहे.

बुध ग्रह माहिती मराठी (Mercury planet in Marathi)

11) बुध ग्रहाचे वातावरण हवामानरहित आहे, म्हणजेच, बुध ग्रहाच्या वातावरणात पृथ्वीसारख्या हंगामी घटना घडत नाहीत.

12) बुध ग्रहाला सूर्याभोवती एक प्रदक्षिणा पूर्ण करण्यासाठी सुमारे 88 दिवस लागतात.

13) बुध ग्रहाच्या पृष्ठभागावर काही प्राचीन लावा जागा आढळते ती सांगते की भूतकाळात बुधवर ज्वालामुखी क्रिया होती.

14) सूर्यमालेतील सर्वात कमी गोलाकार आणि सर्वात विलक्षण कक्षा ही बुध ग्रहाची आहे.

15) पृथ्वीप्रमाणेच, बुध ग्रहाच्या पृष्ठभागाखाली टेक्टोनिक प्लेट सक्रिय आहे, ज्यामुळे या ग्रहावरही भूकंपाशी संबंधित घटना घडत राहतात.

16) बुध ग्रहाच्या वातावरणात नायट्रोजन, हेलियम यांसारखे वायू मुबलक प्रमाणात आढळतात.

17) वैज्ञानिकांनी केलेल्या निरीक्षणे आणि माहितीनुसार, बुध ग्रहाचा आकार सतत कमी होत आहे. म्हणजेच, बुध ग्रहाची निर्मिती झाल्यापासून, आतापर्यंत हा ग्रह 1.5 किमी व्यास इतका कमी झाला आहे.

18) सूर्याच्या सर्वात जवळ असल्यामुळे बुध ग्रहावर मानवरहित अवकाशयान पाठवणे हे अत्यंत अवघड काम आहे.  बुध ग्रहावर आतापर्यंत फक्त 2 अंतराळयान पाठवण्यात आले आहेत.

19) पहिले अंतराळ यान 1970 मध्ये बुध ग्रहावर पाठवण्यात आले होते.

बुध ग्रह बद्दल माहिती (Budh grah mahiti marathi)

20) बुध ग्रहाच्या परिभ्रमणात, सूर्याच्या सर्वात जवळ असलेल्या पृष्ठभागाचे कमाल तापमान 427 डिग्री सेल्सियस पर्यंत जाते.

21) बुध ग्रहाचे गुरुत्वाकर्षण पृथ्वीच्या गुरुत्वाकर्षणाच्या केवळ 38% आहे.

22) बुध ग्रहाच्या पृष्ठभागावर अनेक मोठे विवर आढळले आहेत आणि या विवरांच्या निर्मितीचे कारण म्हणजे बुध ग्रहाशी लघुग्रह आणि धूमकेतू यांच्या टक्करशी संबंधित खगोलीय घटना आहेत.

23) बुध ग्रहाच्या सर्वात मोठ्या विवराचा आकार जवळजवळ सुमारे 1,550 किमी व्यास आहे आणि हा आकार 1974 मध्ये मरिनर 10 या अंतरिक्षाने  शोधला होता.

24) बुध ग्रहावर 250 किमी पेक्षा जास्त मोठे विवर आढळतात ज्यांना बेसिन म्हणतात.

25) बुध ग्रहाच्या पृष्ठभागावर विचित्र सुरकुत्या आढळतात. उदाहरणार्थ, बुध ग्रहावरील अति उष्णतेमुळे, ग्रहाचे लोखंड आकुंचित होऊ लागल्याने, ग्रहाच्या पृष्ठभागावर सुरकुत्या पडू लागल्या आहेत. बुध ग्रहाच्या या सुरकुत्या लोबेट स्कार्प्स म्हणून ओळखल्या जातात आणि या सुरकुत्या एक मैल उंच आणि शेकडो मैल लांब असू शकतात.

26) बुध ग्रहावरील एक दिवस पृथ्वीच्या दिवसानुसार 176 दिवसांचा असतो आणि बुध ग्रहावरील एक वर्ष फक्त 88 दिवसांचे असते.

27) बुध ग्रहावरील एक सौर दिवस (ग्रहाच्या पृष्ठभागावर दुपारपासून दुपारपर्यंतचा वेळ) पृथ्वीच्या 176 दिवसांच्या बरोबरीचा असतो, तर एका स्थिर बिंदूच्या संदर्भात 1 परिभ्रमणाचा कालावधी पृथ्वीच्या 59 दिवसांचा असतो.

28)  इतिहासकारांच्या मते, बुध ग्रहाचा शोध इ.स.पूर्व 14 व्या शतकातील आहे, याला असीरियन खगोलशास्त्रज्ञांनी शोधले होते.

29) बुध ग्रहाचे वजन पृथ्वीच्या वजनाच्या केवळ 38% आहे.

30) सूर्याभोवतीचा बुध ग्रहाच्या कक्षेचा आकार 57,909,227 किमी आणि कक्षाचा वेग 170,503 किमी / तास आहे.

बुध ग्रह माहिती मराठी (Mercury planet in Marathi)

31) बुध ग्रहाचे परिमाण 60,827,208,742 घन किमी आहे आणि ग्रहाचे वस्तुमान सुमारे 330,104,000,000,000,000,000,000 किलोग्रॅम आहे.

32) बुध ग्रहाची घनता 5.427 ग्रॅम प्रति घन सेंटीमीटर आहे आणि पृष्ठभागाची गुरुत्वाकर्षण शक्ती 3.7 प्रति सेकंद चौरस मीटर आहे.

33) बुध ग्रहाचे सरासरी तापमान -173 ते 427 अंश सेल्सिअस दरम्यान राहते.

34) हा एक छोटा ग्रह असून आकारानुसार केवळ प्लूटो ग्रह हा बुधापेक्षा लहान आहे.

35) बुधावरील तुमचे वजन पृथ्वीवरील तुमच्या वजनाच्या 38% असेल.

बुध ग्रहाची रचना (Structure of Mercury Planet)

बुध हा सूर्यमालेतील बुध, शुक्र, पृथ्वी व मंगळ या चार घन पृष्ठभाग असणाऱ्या ग्रहांपैकी एक आहे (इतर ग्रहांचे पृष्ठभाग द्रवरूप किंवा गोठलेल्या द्रवरूपांत आहेत), व त्यांच्यामध्ये आकारमानाने सर्वांत लहान आहे. म्हणजे त्याचा पृष्ठभाग हा पृथ्वीप्रमाणेच खडकाळ आहे. त्याचा विषुववृत्ताजवळ व्यास हा 4879 कि.मी. आहे. बुध हा 70% धातू तर 30% सिलिका यांचा बनला आहे. घनतेच्या बाबतीत तो सूर्यमालेत दुसर्‍या क्रमांकावर आहे. त्याची घनता ही 5430 कि.ग्रॅ./घन मी. इतकी असून ती पृथ्वीच्या घनतेपेक्षा थोडीशी कमी आहे.

वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ)

पृथ्वी व बुध यांच्या दरम्यान ग्रह कोणता?

शुक्र ग्रह

सूर्यमालेतील सर्वात लहान ग्रह कोणता?

बुध ग्रह

सूर्यापासून सर्वात जवळचा ग्रह कोणता?

बुध ग्रह

सारांश (Summary)

मित्रांनो आजच्या या पोस्टमध्ये आपण बुध ग्रहाविषयी माहिती (Mercury planet information in marathi) जाणून घेतली. बुध ग्रह माहिती मराठी (Mercury planet in Marathi) तुम्हाला कशी वाटली हे कमेंट मध्ये नक्की सांगा. जर तुम्हाला ही माहिती आवडली असेल तर तुमच्या मित्रांना पण नक्की शेअर करा.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *