लडाख माहिती मराठी | Ladakh information in marathi

Ladakh information in marathi : लडाख हा भारताचा एक केंद्रशासित प्रदेश आहे, जो उत्तरेकडील काराकोरम पर्वत आणि दक्षिणेकडील हिमालय पर्वतांच्या दरम्यान आहे. हा भारतातील विरळ लोकसंख्या असलेल्या भागांपैकी एक आहे. लडाख हा सर्वात कमी लोकसंख्या असलेला केंद्रशासित प्रदेश आहे. आजच्या या पोस्टमध्ये आपण लडाख माहिती मराठी (Ladakh information in marathi) जाणून घेणार आहोत.

लडाख माहिती मराठी (Ladakh information in marathi)

केंद्रशासित प्रदेश	लडाख
राजधानी	लेह
क्षेत्रफळ	59,146 चौकीमी.
लोकसंख्या	274,289 (2011)
जिल्हे	2
भाषा	हिंदी, लडाखी, तिबेटी.

1) लडाखच्या पूर्वेस तिबेट, दक्षिणेस लाहौल व स्पीती विभाग, पश्चिमेस जम्मू आणि काश्मीर व पाकिस्तानातील गिलगिट-बाल्टिस्तान हे प्रदेश, उत्तरेस काराकोरम खिंडी आणि पश्चिमेस चीनच्या शिंच्यांगच्या नैर्ऋत्येला याची सीमा आहे. लडाख हा काराकोरममधील सियाचीन हिमनदीपासून दक्षिणेस मुख्य ग्रेट हिमालयापर्यंत पसरलेला आहे.

2) ऑगस्ट 2019 मध्ये, भारतीय संसदेच्या कायद्यानुसार लडाख हा 31 ऑक्टोबर 2019 रोजी केंद्रशासित प्रदेश झाला.

3) लडाखी ही लडाखची प्रमुख भाषा आहे.

4) एकेकाळी लडाखला आंतरराष्ट्रीय व्यापार मार्गांच्या महामार्ग रस्त्यावरच्या जागेचे अतिशय महत्त्वाचे स्थान प्राप्त झाले होते. परंतु, चिनी अधिकाऱ्यांनी 1960 च्या दशकात लडाखची तिबेट व मध्य आशिया यांच्यामधली सीमा बंद केल्यामुळे पर्यटन वगळता आंतरराष्ट्रीय व्यापार कमी झाला.

5) 1947 पासून, भारत सरकारने लडाखमधील पर्यटनवृद्धीस यशस्वीरीत्या प्रोत्साहित केले आहे.

6) रणनीतिदृष्ट्या महत्त्वाचा भाग असलेला जम्मू-काश्मीरचा लडाख हा भाग असल्याने या भागात भारतीय लष्कराची मजबूत उपस्थिती आहे.

7) लेह हे लडाखमधील सर्वात मोठे शहर आहे. हीच लडाखची राजधानीसुद्धा आहे.

8) लडाख हा भारतातील विखुरलेल्या प्रदेशांपैकी एक आहे आणि तिची संस्कृती आणि इतिहास तिबेटशी संबंधित आहे. हा दूरदूरच्या पर्वतीय सौंदर्यासाठी आणि संस्कृतीसाठी प्रसिद्ध आहे.

9) ला-ड्वाॅग’ (लडाख) या नावाचा तिबेटी अर्थ “उंच ठिकाणची जमीन” असा आहे. हा भारताशी सिल्क रोडने जोडलेला आहे.

10) लडाखच्या बऱ्याच भागात सापडलेल्या खडकावरील कोरीव कामांवरून असे दिसून येते की, या प्रदेशात निओलिथिक काळापासून वस्ती आहे.

लडाख विषयी माहिती मराठी (Ladakh mahiti marathi)

11) लडाखच्या प्रारंभीच्या रहिवाशांमध्ये मिश्रित इंडो-आर्य लोकसंख्या होती.

12) पहिल्या शतकाच्या आसपास, लडाख हा कुषाण साम्राज्याचा एक भाग होता. दुसऱ्या शतकात काश्मीरपासून पश्चिम लडाखमध्ये बौद्ध धर्म पसरला होता.

13) लडाख हे भारतातील सर्वात उंच पठार आहे आणि त्यातील बहुतेक भाग 30000 मीटर (9800 फूट) पेक्षा जास्त उंच आहे. हे हिमालय ते कुणलुण पर्वतरांगांपर्यंत पसरले आहे आणि त्यात वरच्या सिंधू नदीच्या खोऱ्याचा समावेश आहे.

14) उंच उतार आणि सिंचनाच्या ठिकाणी, स्ट्रॅम्बेड्स आणि ओलांडलेल्या जमीन वगळता लडाखमध्ये नैसर्गिक वनस्पती अत्यंत विरळ आहेत.

15) लडाखी उरियल ही आणखी एक खास पर्वतीय मेंढी आहे जी लडाखच्या पर्वतावर वास्तव्य करते.

16) कमी पर्जन्यवृष्टी असलेल्या लडाखला बहुतेक भागात अत्यंत दुर्मिळ झाडासह एक उंच वाळवंट बनवते. नैसर्गिक वनस्पती मुख्यतः पाण्याच्या स्तोत व उच्च उंची असलेल्या भागात आढळतात.

17) लेह येथे एक विमानतळ असून त्याचे नाव कुशोक बकुला रिंपोची हे आहे. येथून दिल्लीला दररोज जाणारी उड्डाणे आहेत आणि श्रीनगर आणि जम्मूला येथे जाण्यासाठी साप्ताहिक उड्डाणे आहेत.

18) लडाखमधील सर्वाधिक लोकप्रिय खेळ म्हणजे आइस हॉकी हा होय. साधारणतः डिसेंबरच्या आणि फेब्रुवारीच्या मध्यात हा खेळ नैसर्गिक बर्फावर खेळला जातो. येथे क्रिकेट ही खूप लोकप्रिय आहे.

19) लढाखमधील तिरंदाजी हा पारंपारिक खेळ आहे आणि बर्‍याच गावात तिरंदाजी महोत्सव होतात, जे पारंपारिक नृत्य, मद्यपान आणि जुगार खेळण्यासारखेच असतात.

20) लडाखच्या प्राण्यांमध्ये जंगली शेळ्या, जंगली मेंढ्या आणि याक, विशेष प्रकारचे कुत्रे इत्यादींचा समावेश आहे. हे प्राणी दूध, मांस आणि लोकर मिळविण्यासाठी पाळले जातात.

लडाख विषयी काही रोचक तथ्य (Facts about Ladakh in marathi)

21) नैसर्गिक आणि बर्फाच्छादित मैदानांमुळे हे पर्वतारोहक आणि साहसप्रेमींसाठी उत्तम ठिकाण आहे.

22) लडाखमध्ये असलेला बेली ब्रिज हा जगातील सर्वात उंच पूल आहे, जो समुद्रसपाटीपासून 5602 मीटर उंचीवर आहे. हा पूल भारतीय लष्कराने 1982 मध्ये बांधला होता.

23) लडाख हे भारतातील एकमेव ठिकाण आहे जिथे तुम्हाला दोन कुबड्या असलेले उंट पाहायला मिळतील, जे तुम्हाला भारतात इतरत्र कुठेही दिसणार नाहीत. हे मूळतः ऑस्ट्रेलियामध्ये मोठ्या प्रमाणात आढळतात.

24) लडाखमध्ये, केवळ भारतातीलच नाही तर जगातील रहस्यमय ठिकाणी एक प्रसिद्ध चुंबकीय टेकडी आहे, जिथे वाहन आपोआप दरीतून उतारावर सरकते. हे ठिकाण लेह-कारगिल श्रीनगर राष्ट्रीय महामार्गावर लेहपासून 30 किमी अंतरावर समुद्रसपाटीपासून 11,000 फूट उंचीवर आहे.

25) लडाखमधील पंगोग तलाव हे जगातील सर्वात उंच खाऱ्या पाण्याचे सरोवर आहे. हे 4350 मीटर उंचीवर वसलेले आहे. हिवाळ्यात खारे पाणी असूनही हा तलाव गोठतो. आमिर खानच्या प्रसिद्ध चित्रपट 3 इडियट्सच्या शेवटी या तलावाचे दृश्य तुम्ही पाहिले असेलच.

26) लडाख हे अशा ठिकाणांपैकी एक आहे जेथे उष्माघात आणि हिमबाधा दोन्ही एकाच वेळी होऊ शकतात कारण लडाखमध्ये उन्हाळ्यात तापमान 3 ते 35 अंशांपर्यंत असते तर हिवाळ्यात तापमान उणे 20 किंवा 25 अंशांपर्यंत पोहोचते.

27) जगभरातील 7000 हिम बिबट्यांपैकी 200 स्नो बिबट्या लडाखमध्ये आहेत, ज्यामुळे जंगली फोटोग्राफर बर्‍याचदा हिम बिबट्यांचे फोटो काढण्यासाठी येतात.

28) पर्यटन हा लडाखच्या उत्पन्नाचा मुख्य स्त्रोत आहे कारण दरवर्षी सुमारे 1 लाख पर्यटक भेट देण्यासाठी येतात. या पर्यटकांच्या सुविधा लक्षात घेऊन येथील रहिवासी आपला व्यवसाय करतात.

29) लडाखमध्ये भारतीय खगोलशास्त्रीय वेधशाळेची 4500m पेक्षा जास्त उंचीवर आशियातील सर्वात मोठी दुर्बीण आहे. ही भारतातील पहिली रोबोटिक आणि जगातील सर्वात मोठी दुर्बीण आहे. ही दुर्बीण हाणले या दुर्गम गावात आहे.

30) लडाखमध्ये बौद्ध संस्कृतीचे महत्त्व आहे, त्यामुळे तुम्ही या थंड वाळवंटी प्रदेशात काही सुंदर मठ पाहण्याची अपेक्षा करू शकता.

लडाख मधील जिल्हे

भारताचा केंद्रशासित प्रदेश असलेल्या लडाख मध्ये दोन जिल्हे आहेत. दोन्ही जिल्हे स्वायत्त जिल्हा परिषद निवडतात. 31 ऑक्टोबर 2019 पर्यंत हे जिल्हे जम्मू आणि काश्मीर राज्याचा भाग होते.

• लेह
• कारगिल

वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ)

सारांश (Summary)

आजच्या या पोस्टमध्ये आपण लडाख माहिती मराठी (Ladakh information in marathi) जाणून घेतली. लडाख विषयी माहिती मराठी (Ladakh mahiti marathi) तुम्हाला कशी वाटली हे कमेंट मध्ये नक्की सांगा. Ladakh in marathi ही माहिती जर तुम्हाला आवडली असेल तर तुमच्या मित्रांनाही नक्की शेअर करा.